نظام ارزشیابی مشاغل به روش امتیازی

از چهار روشی که برای ارزشیابی مشاغل برشمردیم روش امتیازی ، دقیق ترین روش برای تعیین ارزش یک شغل است که طبقه بندی مشاغل واحدهای مشمول قانون کار نیز با همین روش انجام می شود. روش امتیازی مبتنی بر تجزیه و تحلیل عوامل تشکیل دهنده شغل است.

ارزشیابی مشاغل

یک شغل مانند ساختمانی است که از مقدار و تعداد مشخصی مصالح تشکیل شده است. مصالح بکار رفته در ساختمان یک شغل در نظام امتیازی اصطلاحاً «عوامل» نام دارند. عوامل مختلفی باید در ساختمان یک شغل با هم ترکیب شوند، تا شغل بتواند هدف وجودی خود را محقق کند. این عوامل به خودی خود کیفی بوده و برای تعیین ارزش باید این عوامل کیفی به عوامل کمی تبدیل شوند.

همانگونه که مقدار مصالح به کار رفته در یک ساختمان را با وزن یا تعداد با متراژ می سنجند، مقدار عوامل به کار رفته در یک شغل نیز با مقیاسی بنام «امتیاز»  اندازه گیری می شود. عوامل مزبور در ابتدا کمی هستند لذا برای سنجش ، نخست عوامل کیفی را تعریف کرده سپس بر اساس معیارهای قرار دادی آنها را به کمیت تبدیل کرده تا نتایج قابل اندازه گیری و ارزش گذاری باشد.

عوامل از نظر کیفی

برای تعریف عواملی که در ساختمان شغل بکار رفته چهار پیش فرض مطرح است:

الف) نخستین شرط برای انجام وظایف هر شغل داشتن توانایی لازم برای انجام آن است.

ب) انجام وظایف هر شغل مستلزم اعمال مراقبت هایی است.

ج) برای انجام وظایف هر شغل کوشش هایی لازم است .

د) کوشش های شغلی، محیط کار یا ماهیت شغل می تواند احتمال بروز عوارض یا خطراتی را برای شاغل به دنبال داشته باشد.

نگاهی هم به این مقاله بیندازید
اهداف ارزشیابی مشاغل

چهار پیش فرض کلی بالا در چهار گزینه زیر خلاصه می شوند.

الف) مهارت ب) مسئولیت ج) كوشش د) شرایط کار

برای تبدیل عوامل کیفی چهار گانه مذکور به کمی و تبديل مفاهیم کیفی به کمیت عددی، وزن هر یک از عوامل چهار گانه مزبور را با رعایت اهمیت هر عامل مشخص و واحد سنجش را «امتیاز» نام نهاده اند، حداکثر میزان مجاز که هریک از عوامل مزبور می توانند در یک شغل به خود اختصاص دهند عبارتند از :

الف) عامل مهارت (تحصیل و تجربه) حداکثر معادل ۳۷۲ امتیاز

ب) عامل مسئولیت ها حداکثر معادل ۳۸۰ امتیاز

ج) عامل کوشش ها حداکثر معادل ۱۸۵ امتیاز

د) عامل شرایط کار حداکثر معادل ۲۰۰ امتیاز

این بدان معناست که عوامل مهارت و مسئولیت می تواند بیشترین سهم را در تعیین ارزش یک شغل داشته باشد و سهم عامل کوشش ها و شرایط کار کمتر است.

حداکثر وزن هر یک از عوامل که وجود آنها در یک شغل می تواند منطقی و قابل قبول باشد با مطالعات علمی و کاربینی های عملی تعیین گردیده است که به نام حداکثر امتیاز عوامل متشکله شغل موسوم است و مجموعا ۱۱۳۷ امتیاز می باشد. عوامل چهار گانه متشکله برای سهولت در اندازه گیری به ۱۴ زیر عامل تقسیم گردیده که در جدول زیر نشان داده شده اند.

توزیع امتیازات عوامل در نظام ارزیابی امتیازی (موضوع ماده 48 قانون کار)

امتیازات عوامل در نظام ارزیابی امتیازی

هر یک از عوامل مذکور نیز دارای تقسیم بندی هایی بر حسب درجه ، شدت و میزان می باشند ، که در مجموعه نظام ارزشیابی مشاغل ، هر مورد مشخص شده است.

منبع : کتاب ارزشیابی و طبقه مشاغل استاد ابوالقاسم کرم بیگی

به این مطلب امتیاز دهید
[کل: 1 میانگین: 1]